PRILAGODBA SSP: STRATEGIJOM RAZVOJA POLJOPRIVREDE U BIH DO KONKURENTNOSTI NA TRŽIŠTU EU

PIŠE: KRAJINA.BA

Bosna i Hercegovina i Evropska unija parafirali su Protokol o adaptaciji Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju u julu ove godine koji predviđa tehničku prilagodbu trgovinskog dijela odredbi SSP u vezi sa izvozom iz BiH na tržište EU i uvozom iz Unije u BiH.Primjena Sporazuma prilagođenog zbog ulaska Hrvatske u Evropsku uniju počinje  1. januara 2017. godine. Pomoćnik ministra spoljne trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine Dušan Nešković

Mlijeko će se u naredne tri godine uvoziti na osnovu prosjeka uvoza iz Hrvatske od 2009-2011. godine.Pomoćnik ministra spoljne trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine Dušan Nešković pojašnjava kako će teći fazno prilagođavanje u naredne tri godine. “Dogovoreno je da od 13.000 tona mlijeka  prve godine ide oko 5.000 tona, slijedeće 2018. godine da bude do 10.000 tona i razlika  oko 3.000 tona da bude 2019. godine da bi bilo određenog vremena da se proizvođači mlijeka prilagode novim uslovima.”,precizirao je Nešković.

Proizvođači mlijeka upozoravaju da će rast uvoza u značajnoj mjeri uticati na konkurentnost na tržištu. Nenad Vukoje, direktor mljekare “Pađeni” u Bileći ,jedne od devet u BiH koja svoje proizvode plasira na evropsko tržište, ocijenio je da bi moglo doći do uništavanja mnogih farmera koji se bave proizvodnjom mlijeka jer neće moći izdržati konkurenciju.Nenad Vukoje, direktor mljekare “Pađeni”

“Ako cijena otkupa mlijeka bude manja,a iz EU mlijeko bude dolazilo po znatno nižim cijenama  mora doći do odstupanja i pomjeranja.Mi se nadamo da na nas neće uticati.”, rekao je Vukoje.

Delegacija Evropske unije u Bosni i Hercegovini je saopštiula da potpisani Protokol ne mijenja postojeći povlašteni trgovinski režim između BiH i EU već da  takav liberalni režim ide u prilog Bosni i Hercegovini  koja ima malu ekonomiju i trenutno njena razmjena  sa EU  iznosi više od 70 odsto ukupne trgovine.

Izvoznike trebalo bi da prati politika usklađena sa evropskim standardima što je odgovornost domaćih vlasti.

BiH postaje dio velikog tržišta,ali politike u ovoj zemlji nisu usklađene sa evropskim standardima.BiH nema strateški dokument, strategiju u sektoru poljoprivrede i ruralnog razvoja.Do sada takav dokument nije napravljen zbog određenih rezervi različitih nivoa vlasti i nadležnih institucija koje učestvuju u ovom procesu. Mehanizam koordinacije koji je usvojen nakon dugotrajnih pregovora mogao bi otvoriti put ka „jednom glasu“ i zajedničkom  sadržaju  strategije razvoja poljoprivrede.

Bosna i Hercegovina najmanje ulaže u poljoprivredu od zemalja u regionu osim Albanije.U kakvom su položaju naši poljoprivrednici ilustruje i podatak da svi nivoi vlasti u BiH ukupno ulažu u poljoprivredu 160 miliona KM dok na primjer Makedonija koja ima dvostruko manje poljoprivrednika i poljoprivrednih površina i kapaciteta za poljoprivrednu proizvodnju izdvaja 135 miliona EUR za oblast agrara.

U vremenu koje dolazi biće neophodno da se domaća proizvodnja podrži.Prilagođavanju u naredne tri godine pomoglo bi povećanje podsticaja ili barem zadržavanje na postojećem nivou uz redovnost isplate.

Potpisani Protokol o adaptaciji SSP otvara i mogućnosti za izvoznike jer su povećane izvozne kvote za šećer, vino i ribu. Evropska unija će , najvjerovatnije pred kraj ove godine, vratiti na snagu trgovinske povlastice za BiH izvoz određenih poljoprivrednih proizvoda u EU (tzv. Autonomne trgovinske mjere -voće i povrće) koje su obustavljene 1. januara 2016. godine jer nije bila izvršena prilagodba Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju.